အက်ဥ္းသားမ်ားလြတ္ေျမာက္ၿပီးေနာက္ ကလင္တန္သည္ ေဒၚေအာင္းဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုျခင္း

သတင္းဌာန-Bloomberg                                                            ရက္စြဲ၊ ၁၄-၁-၂၀၁၂။

ေရးသားသူ- Daniel Ten Kate

          ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ရာႏွင့္ခ်ီလႊတ္ေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္သည္ ရာစုႏွစ္ ၂ ခုၾကာ တင္းမာေနခဲ့ေသာ ဆက္ဆံေရးအား ျမွင့္တင္သည့္ အေနျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။

ကလင္တန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ ေခါင္းေဆာင္   ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔အား ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆံုး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ႏွင့္္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲႏိုင္ျခင္းတို႔အတြက္ ၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္း   ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Vactoria Nuland က မေန႔က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုလံုးမွာ ၿပီးခဲ့သည့္လက မစၥကလင္တန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္စဥ္အတြင္း အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ႐ုပ္သိမ္းေရးအတြက္ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ကန္႔သတ္ခ်က္ မ်ားျဖစ္ပါသည္။

       မစၥကလင္တန္က ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္အား အေမရိကန္အေနျဖင့္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ရန္ ျပင္ဆင္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆို၍ သံအမတ္မ်ား အျပန္အလွန္ ထားရွိေရး ကိစၥ အား ေဆြးေႏြး ခဲ့သည္ဟု Nuland ကေျပာၾကားခဲ့ ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္   ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ားအား ႁခြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပး သင့္ေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားေဒသတို႔တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာပဋိပကၡမ်ား အဆံုးသတ္ ရန္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရးအရ ပတ္သက္ေနမႈအား ရပ္ဆိုင္းရန္တို႔အားလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

        စစ္အစိုးရလက္ထက္က မတရားဖိႏွိပ္မႈမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ကိစၥတို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို အေမရိကန္၊ ဥေရာပႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် တို႔က ျပန္လည္ စဥ္းစား ေပးျခင္းသည္ လူဦးေရး ၆၂ သန္းရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အေနာက္ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အခြင့္အေရး မ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ တ႐ုတ္၊ ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရင္းႏွီးျမွဳတ္ႏွံ ထားရွိေသာ္လည္း အေမရိကန္အေနျဖင့္ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံထားေၾကာင္း အစိုးရသတင္းအခ်က္ အလက္မ်ားအရ သိရွိရပါသည္။

ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ

      သမၼတ ဦးသိန္းစိန္မွ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့သူမ်ားထဲတြင္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ မင္းကိုႏိုင္ႏွင့္ ရွမ္းတိုင္ရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ခြန္ထြန္းဦး တို႔ပါ၀င္ေၾကာင္း Associated Press က အစီရင္ခံခဲ့ ပါသည္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးခင္းၫြန္႔လည္း ၇ ႏွစ္ၾကာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံၿပီးေနာက္ ျပန္လည္ လြတ္ ေျမာက္လာေၾကာင္း DVB ကေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

 ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က မစၥကလင္တန္အား ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အၾကား ေစ့စပ္   ေဆြးေႏြးရာ၌ အကူအညီေပးမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ Nuland ၏အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထား ပါသည္။ ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ၁၅ ႏွစ္ၾကာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံခဲ့ၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ေအၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္မည္ျဖစ္ပါသည္။

          ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kevin Rudd ကႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရးသည္ ဒီမိုကေရစီေရွး႐ႈေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါေၾကာင္း ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။ ဇန္န၀ါရီလ ၉ ရက္ေန႔ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ၾသစေၾတးလ်မွ ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ၿပီးေနာက္ ေနာက္တစ္ဆင့္ အတြက္ သူက ကတိျပဳေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

      ဥေရာပသမဂၢကိုယ္စားလွယ္ Catherine Ashton ကလည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားလႊတ္ေပးေရးႏွင့္ KNU ႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအသစ္ျပန္စရန္ ေရွ႕ဆက္ရမည့္ အဆင့္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအေရအတြက္ အျငင္းပြားမႈ

 ဥေရာပသမဂၢမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚအေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံပိုင္ကုမၸဏီမ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈ မ်ားႏွင့္ ျမန္မာအရာရွိမ်ား ခရီးသြားလာခြင့္တို႔ပါ၀င္ပါသည္။ အေမရိကန္၏ကန္႔သတ္မႈမ်ားတြင္ သြင္းကုန္ မ်ား၊ ေငြေၾကး လဲလွယ္ျခင္းမ်ား၊ ေငြေၾကးအကူအညီ မ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ရွိေသာ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။

 ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အက်ဥ္းက်ေနေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အေရအတြက္မွာ အျငင္းပြားခဲ့ရ ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အစိုးရအား ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၅၂၅ ဦးလႊတ္ေပးရန္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔က ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕အစည္းက လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ရက္က လြတ္ေျမာက္သူ ၆၅၁ ဦးအနက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၇၂ ဦးသာပါ၀င္ခဲ့ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၁၀၀၀ ေက်ာ္က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

          ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားလြတ္ေျမာက္မႈအေရအတြက္မွာ အကန္႔အသတ္ျဖင့္ရွိေနေၾကာင္း အဆိုပါအဖြဲ႕ ကေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဆန္႔က်င္ဘက္မ်ား ျမန္မာျပည္သူ မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၏  ေတာင္းဆိုမႈ မ်ားမွာ မျပည့္၀ေသးေၾကာင္း ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။

          ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားေရတြက္ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံတကာေစာင့္ၾကည့္ေရးမ်ားျပဳလုပ္ရန္ နယူးေယာက္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕မွ ေတာင္းဆိုခဲ့ ပါသည္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားလႊတ္ ေပးျခင္းသည္ ကမၻာ့သက္တမ္းအရွည္ဆံုးပဋိပကၡတစ္ခုျဖစ္ၿပီး အစိုးရႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္တိုက္ခိုက္ေနခဲ့ သည့္ KNU အဖြဲ႕ႏွင့္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုး ၿပီးေနာက္ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္ေပၚလာ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

Chevron အဖြဲ႕အစည္း

        KNU အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ အၿပီးအပိုင္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမတိုင္မီ ေတာင္းဆို ထားေသာ ကာလမ္းႏွင့္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားသည္ ေျမျပင္၌ မည္သည့္အခ်ိန္စတင္ အသက္၀င္မည္ ကို ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဇန္န၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

      ကယ္လ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ San Ramon အေျခစိုက္ Cheveron ေကာ္ပိုေရးရွင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လုပ္ကိုင္ေနေသာ အေမရိကန္ကုမၸဏီအနည္းငယ္ထဲမွ တစ္ခုျဖစ္ၿပီး သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ႏွင့္ ပိုက္လိုင္းမ်ား လုပ္ကိုင္ရန္ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံခဲ့ၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ အသစ္ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈမ်ား ပိတ္ပင္ခဲ့ပါသည္။ Standard Chartered Plc အဂၤလန္ဘဏ္သည္ ၎ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈ ၃ ပံု ၂ ပံု အား အာရွတြင္ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံထားၿပီး အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ႐ုပ္သိမ္းလိုက္သည္ႏွင့္   ျမန္မာႏိုင္ငံ သို႔ ျပန္လည္ရင္းႏွီးျမွဳတ္ႏွံရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရွိပါသည္။

      China National Petroleum ေကာ္ပိုေရးရွင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ျဖတ္၍ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္း တည္ေဆာက္လ်က္ရွိၿပီး မာလကၠာေရလက္ၾကားအား ျဖတ္သန္းရန္ မလိုဘဲ အေရွ႕ အလယ္ ပိုင္းေဒသ သို႔ ျဖတ္သန္းမည္ျဖစ္ပါသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ကမၻာ့လူဦးေရ တတိယအမ်ားဆံုး အိႏိၵယႏိုင္ငံ တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ၂၂၃၂ မိုင္ နယ္နမိတ္ထိစပ္လ်က္ရွိရာ ၎ႏိုင္ငံ၏ေန႔စဥ္ တစ္ဦးခ်င္း ၀င္ေငြမွာ ၂.၂၀ ေဒၚလာရွိပါ သည္။

          ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ မ်ားႏွင့္တိုက္ခိုက္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ျပင္းထန္ေသာ လူမ်ဳိးေရး ယံုၾကည္ခ်က္အရ ကခ်င္ႏိုင္ငံေတာ္ ထူေထာင္ေရးအတြက္ အစိုးရကို နည္းလမ္းေပါင္းစံု အသံုးျပဳၿပီး ဆန္႔က်င္ေနၾကပါသည္။ ျမန္မာအစိုးအေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး  ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးလွ်က္ရွိပါသည္။ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ မ်ားက ျပင္းထန္ တဲ့ လူမ်ဳိးစြဲေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးတာကို လက္မခံေသးပဲ   ျမန္မာစစ္တပ္ မ်ား ေရာက္မ လာႏိုင္ေအာင္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လမ္းမ်ား၊ တံတားမ်ားကို ဖ်က္ဆီး လွ်က္ရွိေနပါတယ္။

အဆိုပါ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဇြန္လမွစ၍ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ၅၀၀၀၀ ခန္႔ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ တ႐ုတ္၊ အိႏိၵယတို႔ႏွင့္ နယ္နမိတ္ခ်င္း ထိစပ္လ်က္ရွိေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္း ၁၄ ခုတြင္ ေျမာက္ဘက္အက်ဆံုး ျပည္နယ္ျဖစ္ပါသည္။