အေမရိကန္ႏွင့္ မကၠစီကိုႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ H1N1 ဗုိင္းရပ္စ္ ျပန္႕ႏွံ႕မႈသည္ အဆိုး၀ါးဆံုး အေျခအေနကို ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုအခါတြင္ စတင္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ အေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုဗိုင္းရပ္စ္ကို အျမစ္ျဖတ္ ေခ်မႈန္းလိုက္ႏိုင္ၿပီဟု မဆိုလိုဘဲ ေနာင္လာမည့္ ေဆာင္းဦးေပါက္ခ်ိန္မ်ားတြင္ တေက်ာ့ျပန္ ေပၚေပါက္လာ ႏိုင္ေသး ေၾကာင္းလည္း ပညာရွင္မ်ားက သတိေပးထားသည္။ အထူးသျဖင့္ အဆိုပါႏွစ္ႏိုင္ငံသည္ H1N1ကူးစက္မႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႀကံဳေတြ႕ထားရသျဖင့္ ဂရုစိုက္သင့္ေၾကာင္း သိရသည္။ (၁၉၁၈-၁၉)ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ စပိန္တုပ္ေကြးသည္ လူဦးေရသန္း(၅၀)ခန္႔အား ေသေၾကပ်က္စီးေစခဲ့ၿပီး ၀က္တုပ္ေကြးမွာလည္း အလားတူ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္သည္ကို ပညာရွင္မ်ားက စိုးရိမ္ေန ဆဲျဖစ္သည္။
ကမာၻ႕က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီး (WHO)၏ အဆိုအရ ကမာၻကိုၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့သည့္ H1N1ဗုိင္းရပ္စ္သည္ လူမွအစျပဳကာ ေပၚေပါက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။ ၾကက္၊ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ ဗိုင္းရပ္စ္မ်ားႏွင့္ လူတြင္ျဖစ္ပြားတတ္သည့္ သမားရိုးက် ဗိ္ုင္းရပ္စ္မ်ား ေပါင္းစပ္ကာ ၀က္မ်ားထံသို႔ ကူးစက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေရာဂါျဖစ္ပြားေနသည့္၀က္မွ လူထံသို႔ ျပန္လည္ကူးစက္လာခ်ိန္တြင္ ဗိုင္းရပ္စ္အသစ္တစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ကူးစက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း WHOက ေၾကညာ ခဲ့သည္။ မကၠစီကို က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ဂ်ိဳ႕စ္အိန္ဂ်ယ္လ္ကာဒိုဗာက H1N1ျပန္႔ႏွံ႕မႈ အဆိုးရြားဆံုး ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ကာလမွာ ဧၿပီလ(၂၃)ရက္ေန႔မွ (၂၈) ရက္ေန႔အထိျဖစ္ၿပီး ထိုကာခအတြင္းတြင္ မကၠစီကိုတြင္ လူဦးေရ(၅၀၆)ဦး ကူးစက္ခံရေၾကာင္း အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ H1N1ျဖင့္ ေသဆံုးရသည္ဟု ယူဆရသူဦးေရ (၁၆၀)ေက်ာ္မွ်ရွိၿပီး ၎တို႔အနက္မွ (၁၉)ဦးသည္ H1N1ေၾကာင့္ ေသဆံုးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္ခိုင္မာမာ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ယခင္က ထိုဗိုင္းရပ္စ္သည္ ၀က္မွလူသို႔ ကူးစက္ခဲ့သည္ဟု မွတ္ထင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းေတြ႕ရွိမႈမ်ားအရ ေမြးျမဴေရးလုပ္သားမ်ားမွတဆင့္ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္မ်ား ၀က္တို႔ထံကူးစက္ၿပီး ထိုမွတဆင့္ အနီး၀န္းက်င္မွ ၾကက္၊ငွက္တုပ္ေကြး ဗိုင္းရပ္စ္ျဖစ္ေသာ H5N1ႏွင့္ ထပ္မံေပါင္းစည္းကာ ကမာၻ ကို ႀကီးႀကီးမားမား ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့သည့္ H1N1ဗိုင္းရပ္စ္အား ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ယူဆထားၾကသည္။ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏ အဆိုအရ သာမန္၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါသည္ လူကိုကူးစက္ရန္ ခဲယဥ္းသလို အသက္အႏၲရာယ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ႏိုင္ေျခမွာလည္း နည္းပါးေလ့ရွိသည့္တိုင္ H1N1 သည္ လူကိုကူးစက္မႈ ျမန္ဆန္သလို ေၾကာက္စရာလည္းေကာင္းေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းသည္ မတူညီေသာ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ မ်ိဳးဗီဇဆဲလ္မ်ား ေရာေႏွာေပါင္းစပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ထိုေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရျခင္းသည္ လူတြင္ျဖစ္ေလ့ရွိသည့္ တုပ္ေကြးအတိုင္း ေလထုထဲမွတဆင့္ ျပန္႔ႏွံ႕ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၀က္တုပ္ေကြးျဖင့္ ေသထားသည့္၀က္သားကို စားလ်င္ပင္ ေရာဂါကူးစက္ခံရမည့္ အေျခအေနမရွိဟု ဆရာ၀န္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၾကက္၊ငွက္တုပ္ေကြးသည္ ေရာဂါျဖစ္ပြားရာ ၾကက္(သို႕မဟုတ္) ငွက္၏ ေသြးမ်ား၊ ကိုယ္တြင္းအစိတ္အပိုင္းမ်ား၊ တစ္သွ်ဴးမ်ားအထိ ျပန္႔ႏွံ႕တတ္ေသာ္လည္း သာမန္၀က္တုပ္ေကြး တြင္မူ ေရာဂါကူးစက္ခံရသည့္၀က္၏ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းသို႔သာ ေရာက္ရွိတတ္ေလ့ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ၀က္တုပ္ေကြးသည္ လူသို႔ ကူးစက္ ရာတြင္ (၁၀)ဆမွ အဆ(၁၀၀၀)ခန္႔အထိ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေလ်ာ့နည္းေလ့ရွိသည္။ H1N1ကမူ ၀က္တုပ္ေကြးႏွင့္မတူဘဲ ကူးစက္ႏႈန္းလ်င္ျမန္ေၾကာင္း တုပ္ေကြး ဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာလူဘိုသာက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ယခုအခါ H1N1၏ ကူးစက္မႈႏႈန္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည့္ အေနအထားမ်ိဳးရွိသည့္တိုင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ဥေရာပတိုက္၊ လက္တင္အေမရိကေဒသႏွင့္ ကေနဒါ ႏိုင္ငံတို႔မွ မကၠစီကိုမွ ျပန္႔ႏွံ႕လာသည့္ H1N1ကူးစက္မႈကို ခံခဲ့ရေၾကာင္း အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ေမလ(၃)ရက္ေန႔တြင္ မကၠစီကိုအစိုးရက ေက်ာင္း မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျပန္ဖြင့္ရန္စီစဥ္ေနၿပီဟု ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံႏွင့္ အျခားဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားကမူ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ ေနဆဲျဖစ္သည္။ ကိုလံဘီယာႏိုင္ငံသည္ ထိုေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ကူးစက္ခံရသည့္ ပထမဆံုး ေတာင္အေမရိကႏိ္ုင္ငံျဖစ္လာၿပီး ကမာၻတစ္၀ွမ္းရွိ လူဦးေရ (၁၀၀၀)ခန္႔မွာ H1N1ကူးစက္မႈ ခံခဲ့ရဖြယ္ရွိေၾကာင္း WHOက ေၾကညာထားသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဗဟိုဌာနမွ ေဒါက္တာ ရစ္ခ်တ္ ဘက္ဆာက H1N1တုပ္ေကြးသည္ သာမန္တုပ္ေကြးကဲ့သို႔ပင္ ကူးစက္မႈလ်င္ျမန္ႏိုင္ျခင္းကို သတိျပဳသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သတင္း ေကာင္းမွာ ထိုေရာဂါကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီဟု ယူဆရသည့္ အေျခအေနေကာင္းမ်ား ေပၚေပါက္ေနျခင္းပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဘက္ဆာက ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ ျပည္နယ္(၃၅)ခုတြင္ ထိုေရာဂါကူးစက္ခံရသူ (၂၄၅)ဦးရွိေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။
သတင္း-MMIC
ကမာၻ႕က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီး (WHO)၏ အဆိုအရ ကမာၻကိုၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့သည့္ H1N1ဗုိင္းရပ္စ္သည္ လူမွအစျပဳကာ ေပၚေပါက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။ ၾကက္၊ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ ဗိုင္းရပ္စ္မ်ားႏွင့္ လူတြင္ျဖစ္ပြားတတ္သည့္ သမားရိုးက် ဗိ္ုင္းရပ္စ္မ်ား ေပါင္းစပ္ကာ ၀က္မ်ားထံသို႔ ကူးစက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေရာဂါျဖစ္ပြားေနသည့္၀က္မွ လူထံသို႔ ျပန္လည္ကူးစက္လာခ်ိန္တြင္ ဗိုင္းရပ္စ္အသစ္တစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ကူးစက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း WHOက ေၾကညာ ခဲ့သည္။ မကၠစီကို က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ဂ်ိဳ႕စ္အိန္ဂ်ယ္လ္ကာဒိုဗာက H1N1ျပန္႔ႏွံ႕မႈ အဆိုးရြားဆံုး ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ကာလမွာ ဧၿပီလ(၂၃)ရက္ေန႔မွ (၂၈) ရက္ေန႔အထိျဖစ္ၿပီး ထိုကာခအတြင္းတြင္ မကၠစီကိုတြင္ လူဦးေရ(၅၀၆)ဦး ကူးစက္ခံရေၾကာင္း အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ H1N1ျဖင့္ ေသဆံုးရသည္ဟု ယူဆရသူဦးေရ (၁၆၀)ေက်ာ္မွ်ရွိၿပီး ၎တို႔အနက္မွ (၁၉)ဦးသည္ H1N1ေၾကာင့္ ေသဆံုးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္ခိုင္မာမာ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ယခင္က ထိုဗိုင္းရပ္စ္သည္ ၀က္မွလူသို႔ ကူးစက္ခဲ့သည္ဟု မွတ္ထင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းေတြ႕ရွိမႈမ်ားအရ ေမြးျမဴေရးလုပ္သားမ်ားမွတဆင့္ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္မ်ား ၀က္တို႔ထံကူးစက္ၿပီး ထိုမွတဆင့္ အနီး၀န္းက်င္မွ ၾကက္၊ငွက္တုပ္ေကြး ဗိုင္းရပ္စ္ျဖစ္ေသာ H5N1ႏွင့္ ထပ္မံေပါင္းစည္းကာ ကမာၻ ကို ႀကီးႀကီးမားမား ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့သည့္ H1N1ဗိုင္းရပ္စ္အား ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ယူဆထားၾကသည္။ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏ အဆိုအရ သာမန္၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါသည္ လူကိုကူးစက္ရန္ ခဲယဥ္းသလို အသက္အႏၲရာယ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ႏိုင္ေျခမွာလည္း နည္းပါးေလ့ရွိသည့္တိုင္ H1N1 သည္ လူကိုကူးစက္မႈ ျမန္ဆန္သလို ေၾကာက္စရာလည္းေကာင္းေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းသည္ မတူညီေသာ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ မ်ိဳးဗီဇဆဲလ္မ်ား ေရာေႏွာေပါင္းစပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း ထိုေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရျခင္းသည္ လူတြင္ျဖစ္ေလ့ရွိသည့္ တုပ္ေကြးအတိုင္း ေလထုထဲမွတဆင့္ ျပန္႔ႏွံ႕ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၀က္တုပ္ေကြးျဖင့္ ေသထားသည့္၀က္သားကို စားလ်င္ပင္ ေရာဂါကူးစက္ခံရမည့္ အေျခအေနမရွိဟု ဆရာ၀န္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၾကက္၊ငွက္တုပ္ေကြးသည္ ေရာဂါျဖစ္ပြားရာ ၾကက္(သို႕မဟုတ္) ငွက္၏ ေသြးမ်ား၊ ကိုယ္တြင္းအစိတ္အပိုင္းမ်ား၊ တစ္သွ်ဴးမ်ားအထိ ျပန္႔ႏွံ႕တတ္ေသာ္လည္း သာမန္၀က္တုပ္ေကြး တြင္မူ ေရာဂါကူးစက္ခံရသည့္၀က္၏ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းသို႔သာ ေရာက္ရွိတတ္ေလ့ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ၀က္တုပ္ေကြးသည္ လူသို႔ ကူးစက္ ရာတြင္ (၁၀)ဆမွ အဆ(၁၀၀၀)ခန္႔အထိ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေလ်ာ့နည္းေလ့ရွိသည္။ H1N1ကမူ ၀က္တုပ္ေကြးႏွင့္မတူဘဲ ကူးစက္ႏႈန္းလ်င္ျမန္ေၾကာင္း တုပ္ေကြး ဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာလူဘိုသာက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ယခုအခါ H1N1၏ ကူးစက္မႈႏႈန္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည့္ အေနအထားမ်ိဳးရွိသည့္တိုင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ဥေရာပတိုက္၊ လက္တင္အေမရိကေဒသႏွင့္ ကေနဒါ ႏိုင္ငံတို႔မွ မကၠစီကိုမွ ျပန္႔ႏွံ႕လာသည့္ H1N1ကူးစက္မႈကို ခံခဲ့ရေၾကာင္း အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ေမလ(၃)ရက္ေန႔တြင္ မကၠစီကိုအစိုးရက ေက်ာင္း မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျပန္ဖြင့္ရန္စီစဥ္ေနၿပီဟု ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံႏွင့္ အျခားဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားကမူ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ ေနဆဲျဖစ္သည္။ ကိုလံဘီယာႏိုင္ငံသည္ ထိုေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ကူးစက္ခံရသည့္ ပထမဆံုး ေတာင္အေမရိကႏိ္ုင္ငံျဖစ္လာၿပီး ကမာၻတစ္၀ွမ္းရွိ လူဦးေရ (၁၀၀၀)ခန္႔မွာ H1N1ကူးစက္မႈ ခံခဲ့ရဖြယ္ရွိေၾကာင္း WHOက ေၾကညာထားသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဗဟိုဌာနမွ ေဒါက္တာ ရစ္ခ်တ္ ဘက္ဆာက H1N1တုပ္ေကြးသည္ သာမန္တုပ္ေကြးကဲ့သို႔ပင္ ကူးစက္မႈလ်င္ျမန္ႏိုင္ျခင္းကို သတိျပဳသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သတင္း ေကာင္းမွာ ထိုေရာဂါကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီဟု ယူဆရသည့္ အေျခအေနေကာင္းမ်ား ေပၚေပါက္ေနျခင္းပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဘက္ဆာက ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ ျပည္နယ္(၃၅)ခုတြင္ ထိုေရာဂါကူးစက္ခံရသူ (၂၄၅)ဦးရွိေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။
သတင္း-MMIC
No comments:
Post a Comment